Wellicht is het bij een groot aantal bewoners van de Archipel niet bekend dat achter de voordeur van Riouwstraat 172 het Internationaal Esperanto Instituut schuilgaat.
Ik sprak hier met de Bestuursleden Saskia Veen en Bert de Wit en met Pawel, de van oorsprong Poolse medewerker die regelmatig assisteert.
Na mijn opmerking dat, in mijn optiek, het Esperanto als wereldtaal uiteindelijk niet zo geslaagd was, haastte Bert zich om dit te ontkrachten: het doel van Esperanto is de communicatie tussen mensen van verschillende talen en culturen te verbeteren.
Inmiddels wordt het Esperanto in meer dan 120 landen gesproken en zijn er ca. 2 miljoen sprekers. De Esperanto-versie van Duolingo, een app om talen te leren, bereikt sinds de lancering een miljoen cursisten.
Het Esperanto is ontworpen door de Pool Lejzer Zamenhof die een oplossing zocht om de tegenstellingen tussen de diverse bevolkingsgroepen in zijn naaste omgeving (Polen, Russen, Duitsers en Joden) te overbruggen door het spreken van één gezamenlijke taal. In 1887 publiceerde hij, onder het pseudoniem Dr. Esperanto (iemand die hoopt), het eerste boek over de taal met de titel La Internacia Lingvo, de internationale taal. De taal werd vervolgens bekend onder zijn pseudoniem en kreeg zo de naam “Esperanto”.
De taal is speciaal ontworpen om mensen uit verschillende culturen met elkaar te laten communiceren. Het is makkelijker te leren dan welke vreemde taal dan ook door de grote regelmaat en simpele grammatica. De taal is bovendien politiek neutraal waardoor men
“op gelijke voet” met elkaar kan communiceren.
Het belangrijkste doel van Esperanto is niet om andere talen te verdringen of te vervangen maar om een brug te slaan tussen verschillende talen en culturen.
Er is ook een internationaal reisnetwerk (Pasporta Servo) dat Esperanto sprekers in staat stelt om goedkoop en gemakkelijk te reizen en andere Esperanto sprekers van over de hele wereld op te zoeken. Op deze manier heeft men de mogelijkheid om de cultuur en gebruiken van het land en de inwoners via de mensen zelf te leren kennen.
Het Instituut is in 1930 opgericht door de van oorsprong Hongaars-Roemeense pastoor Andreo Cseh. Hij heeft het, samen met Julia Isbrucker, opgebouwd tot een belangrijk opleidingsinstituut voor Esperanto leraren. Hij hanteerde de “directe” onderwijsmethode waarmee men de taal leert zonder hulp van de moedertaal. IEI heeft onlangs een app ontwikkeld me de directe methode voor je mobieltje.
Onze doelstelling, zei Bert, is het bevorderen van het gebruik van de taal als internationaal communicatiemiddel en daarom willen wij ook de kennis erover en het onderwijs erin bevorderen. Dat doen wij door het opleiden van docenten, het geven van cursussen, het verzamelen en beschikbaar stellen van boeken en het organiseren van maandelijkse bijeenkomsten. Dan worden oorspronkelijk in Esperanto geschreven boeken (soms ook een vertaling) besproken. Het kantoor beschikt dan ook over een bibliotheek met vele vertaalde en oorspronkelijk in Esperanto geschreven boeken.
Op mijn vraag waarom zij Esperanto hadden geleerd antwoordde Saskia dat het haar min of meer “met de paplepel was ingegoten”. Haar ouders spraken het allebei maar wilden wel dat zij ook goed Nederlands zou leren spreken. Ze namen me mee naar congressen en ik begreep al heel snel waar het daar dan over ging. Bert vertelde dat, tijdens zijn studie Biologie, het “revolutiejaar” 1968 – toen jongeren op verschillende plekken in de wereld democratisering van de samenleving eisten – hem had doen besluiten om Esperanto te leren, een “gemeenschappelijke” taal waarin men, op voet van gelijkheid, met elkaar kon communiceren. Dat leek hem ideaal.
Heeft u interesse om nader kennis te maken met Esperanto?
Het Instituut is telefonisch bereikbaar onder nummer 070 – 3556677 of via de mail
iesperanto@versatel.nl.
Josephine de Vijlder
